مطالعه اثر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی بر ریزازدیادی و تشکیل سیرچه در کلون‌های بومی سیر (Allium sativum L.) استان همدان از طریق کشت مریستم

نویسندگان

  • مرضیه قربانی کاشناس ارشد بیوتکنولوژی، بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. همدان، ایران.
چکیده مقاله:

سابقه و هدف: سیر بعد از پیاز دومین و پرمصرف‌ترین گیاه از جنس آلیوم‌ها می‌باشد که از اهمیت غذایی و دارویی بالایی برخوردار است. سیر یک محصول رویشی بوده و توسط بسیاری از عوامل بیماری‌زا و به ویژه ویروس‌ها آلوده می‌گردد. یکی از راه‌های حذف عوامل بیماری‌زای ویروسی استفاده از کشت مریستم و تولید سیرچه در شرایط درون شیشه‌ای می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر عبارت است از ارزیابی اثر استفاده از تنظیم کننده‌های رشد بر ریزازدیادی و تشکیل سیرچه در کلون‌های بومی سیر استان همدان از طریق کشت مریستم. مواد و روش‌ها: این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور، فاکتور اول شامل کلون با ده سطح و فاکتور دوم تنظیم کننده‌های رشد گیاهی با چهار سطح (شاهد بدون هورمون، MS+1µM BA وMS+1µM BA+1µM NAA و MS+10µM BA+5µM NAA) انجام گرفت. پس از مرحله اول و تولید گیاهچه، به منظور سیرچه‌زایی در گیاهچه‌های حاصله، از یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 10 کلون و 4 سطح فاکتور هورمونی ذکر شده در محیط کشت MS حاوی 6 درصد ساکارز با سه تکرار استفاده شد. نمونه‌های کشت شده به مدت چهار ماه در یخچال و دمای ˚c4 قرار گرفته و سپس به فیتوترون با دمای 25 درجه سانتیگراد و فتوپریود 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی منتقل شدند. یک ماه بعد یادداشت برداری از نمونه‌ها انجام گرفت. برای بررسی یکنواختی واریانسها ار آزمون بارتلت و جهت نرمال سازی داده ها از تبدیل لگاریتمی استفاده گردید و سپس داده‌های تبدیل شده با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه آماری قرار گرفته و میانگین‌ها با استفاده از آزمون دانکن مقایسه شدند. یافته‌ها: در مرحله اول آزمایش، کاربرد تنظیم کننده‌های رشد در محیط کشت باعث ایجاد تغییرات قابل توجهی در خصوصیات رشدی گیاهچه‌های تولیدی شد. محیط کشت MS+1µM BA بیشترین مقدار وزن گیاهچه و طول برگ را ایجاد کرد. کلون‌های مختلف سیر اختلاف معنی‌داری از نظر صفات تعداد برگ، طول برگ و وزن گیاهچه نشان دادند. کلون شورین بیشترین تعداد برگ، بزرگترین طول برگ و بالاترین وزن گیاهچه را تولید کرد. اثر متقابل تیمار هورمونی در کلون برای هیچکدام از صفات مورد مطالعه معنی‌دار نگردید. در مرحله دوم آزمایش، اثر متقابل کلون در تیمار هورمونی برای تمامی صفات ( وزن نهایی گیاهچه، تعداد و وزن سیرچه، وزن ریشه و وزن برگ) در سطح احتمال 1% معنی‌دار گردید. کلون شورین در محیط کشت MS+10µM BA+5µM NAA در همه صفات مورد بررسی بالاترین مقدار را به خود اختصاص داد. نتیجه‌گیری: با استفاده از نتایج این پژوهش، می‌توان کلون‌های برتر سیر را شناسایی و با استفاده از هورمون‌های گیاهی و کشت مریستم در شرایط آزمایشگاهی، نسبت به سالم سازی و ریزازدیادی گیاه سیر و تولید سیرچه، اقدام نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عاری‎سازی دو توده تجاری سیر (Allium sativum L.) بومی ایران از پوتی ویروس‎ها با استفاده از گرمادرمانی و کشت مریستم

به منظور عاری‎سازی گیاه سیر از پوتی ویروس‎ها، دو توده تجاری سیر بومی ایران به نام‎های همدان و آذرشهر انتخاب و با استفاده از تکنیک گرمادرمانی و کشت مریستم انتهایی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. ابتدا سوخ‎های آلوده توده‎های مورد نظر به مدت 1 هفته در دمای 30 درجه سانتی‎گراد و سپس به مدت 4 هفته در دمای 36 درجه سانتی‎گراد تحت تیمار گرمادرمانی قرار گرفتند و متعاقباً مریستم انتهایی آنها در دو اندازه ...

متن کامل

عاری‎سازی دو توده تجاری سیر (allium sativum l.) بومی ایران از پوتی ویروس‎ها با استفاده از گرمادرمانی و کشت مریستم

به منظور عاری‎سازی گیاه سیر از پوتی ویروس‎ها، دو توده تجاری سیر بومی ایران به نام‎های همدان و آذرشهر انتخاب و با استفاده از تکنیک گرمادرمانی و کشت مریستم انتهایی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. ابتدا سوخ‎های آلوده توده‎های مورد نظر به مدت 1 هفته در دمای 30 درجه سانتی‎گراد و سپس به مدت 4 هفته در دمای 36 درجه سانتی‎گراد تحت تیمار گرمادرمانی قرار گرفتند و متعاقباً مریستم انتهایی آنها در دو اندازه ...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر تداخل علف‌های‌هرز بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد توده‌های سیر (Allium sativum L) در کشت ارگانیک

به منظور بررسی واکنش توده­های سیر به تداخل علف­های­هرز در منطقه زنجان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 اجرا شد که در آن، چهار توده سیر (همدان یک، همدان دو، همدان سه و طارم) و دو سطح تداخل علف‌های هرز (تداخل و عدم تداخل) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که واکنش به تداخل علف‌های هرز، به طور معنی داری، تحت تاثیر نوع توده قرا...

متن کامل

گروهبندی کلون‌های سیر همدان و تعیین مهمترین صفات موثر بر تولید سیرچه در شرایط کشت درون شیشه‌ای با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

سابقه و هدف: سیر بعد از پیاز دومین و پرمصرف‌ترین گیاه از جنس آلیوم است که از اهمیت غذایی و دارویی بالایی برخوردار است. استان همدان یکی از مناطق مهم تولید سیر در ایران است. یکی از راههای حذف عوامل بیماریزای ویروسی استفاده از کشت مریستم و تولید سیرچه در شرایط درون شیشه‌ای می‌باشد. روش‌های آماری چندمتغیره به طور همزمان ژنوتیپ‌ها را از نظر چندین خصوصیت مورد ارزیابی قرار می‌دهند و به طور گسترده در ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 26  شماره 2

صفحات  59- 69

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023